Cháo ấu tàu Ấu tàu

Cháo Ấu tàu[3] từ lâu được xem là đặc sản của Hà Giang, người dân trong vùng gọi đây là "cháo độc dược" hay "cháo chết người". Theo những người dân ở đây, khi được chế biến thành cháo, ăn vào không chết người mà còn khiến cơ thể các đấng nam nhi hồi phục năng lực phòng the...? [4].

Ngày nay món cháo đặc sản này đã có mặt ở nhiều vùng ở Việt Nam. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều con phố đã bày bán loại cháo này, như trên đường Quang Trung (quận Gò Vấp), đường Cộng Hòa (quận Tân Bình).

Củ ấu tẩu có độc nhưng qua kinh nghiệm chế biến khéo léo của người dân Tây Bắc đã trở thành nguyên liệu của món cháo ngon và có ích cho sức khỏe. Theo họ thì:"thông thường cháo ấu tẩu phải nấu trong nồi cơm điện từ 5 giờ chiều ngày hôm trước cho đến 6 giờ sáng ngày hôm sau mới được, nếu nấu bằng bếp củi thì phải ninh với thời gian lâu hơn. Phải nấu lâu như vậy là để khử độc tố có trong củ ấu. Muốn biết cháo ăn được hay chưa thì chỉ có một cách duy nhất là nếm cháo. Khoảng vài phút sau khi nếm cháo, nếu cảm nhận đầu lưỡi tê cứng, máu đông cứng lại... thì có nghĩa là ấu tẩu chưa hết độc"[3].

Khi du lịch ở các tỉnh vùng Tây Bắc như Tuyên Quang, Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Lai Châu..., du khách thường được giới thiệu có món cháo đặc sản ấu tẩu ăn vào có lợi cho sức khỏe. Ở các chợ của vùng này, củ ấu tẩu cũng được bán để ai có nhu cầu thì mua về tự chế biến.

Thực ra tên gọi phổ biến với nhiều người là "cháo ấu tẩu" chứ ít khi gọi cháo ấu tàu.

Và nhắc tới cháo ấu tẩu thì nơi có bán món này (chế biến + phục vụ chuyên nghiệp, tức là các nhà hàng chỉ bán riêng một món cháo làm từ củ ấu tẩu, chứ không bán kèm các món ăn hỗn hợp, thập cẩm khác) đó chính là ở tỉnh Hà Giang.

Tại tỉnh Hà Giang thì 2 nơi có nhiều nhà hàng cháo ấu tẩu là TP Hà Giang và tt. Đồng Văn thuộc tỉnh Hà Giang.

Ở những nơi khác như Cao Bằng, Lạng Sơn hoặc Lào Cai... bây giờ muốn tìm một quán cháo ấu tẩu rất khó khăn. Tuy nhiên tại Hà Giang lại rất sẵn.